Günümüzde pek çok işletme, yol boyunca kendilerini neyin beklediğini ve oraya nasıl gideceklerini bulmaya çalışıyor. Bu sorunun yanıtının ise zaten sahip oldukları verilerde yattığı söylenebilir – tabii, ellerindeki veriyi hangi yöntem veya yöntemler ile ele alacakları seçim yapmaları gerekiyor.
Biz de sizler için her bir yaklaşımın ne anlama geldiğine ve kendi üretim tesislerinizde, iş ihtiyaçlarınıza göre hangisinin en mantıklı olacağına ışık tutalım istedik.
Kestirimci Analitik Nedir?
Kestirimci (Predictive) Analitik, size gelecekte ne olacağına dair eğitimli bir fikir veren veri modellerini oluşturmak için kullanılan veri kalıplarını tanımlamayı içerir. Kestirimci (Predictive) Analitik tipik olarak güncel ve geçmiş verileri birleştirerek size ne olduğunu söyleyen Tanımlayıcı (Descriptive) Analitiğin yanı sıra, bir şeyin neden olduğunu söyleyen Tanısal (Diagnostic) analitiği de kullanır. Bu, trendlerin nereye gittiğini ve değerlendirmeye alınan veri koşulların gelecekte ne zaman tekrarlanıp karşılaştırılabilir sonuçlar üreteceğini değerlendirmeye başlayabileceğiniz anlamına gelir.
Geleceğe kesin olarak bakamasanız da, kestirimci analitik ve modelleme kullanan şirketler, doğru tahminler oluşturmak ve olası sorunları ortaya çıkmadan önce belirlemek için her zamankinden daha iyi bir konumdadır. Bunu şirketlere sağlayan ise, artık daha kolay toplayabildikleri veri ve analiz araçları ile makine öğrenmesi algoritmalarının giderek artan kullanılabilirliği.
İş Dünyasında Kestirimci Analitikten Yararlanma
Üretim alanında kullanımı ile kestirimci analitik, şirketlerin potansiyel makine, ekipman arızalarını veya diğer sistem arızalarını meydana gelmeden önce tespit etmelerini sağlar. Şirketinizde gerçekleştirdiğiniz kestirimci bakım uygulamaları, bakım süreçlerinizi daha verimli ve etkili bir şekilde planlamanıza yardımcı olur. Üretimdeki planlı duruş sürelerini azaltır, plansız duruş riskini minimize eder ve bunları yaparken bakım, onarım ve envanter maliyetlerini de azaltır.
Yine üretim alanındaki bir diğer kullanımı olarak kestirimci analitik, çıktıların kalitesi ile makine parametrelerini birlikte değerlendirerek kestirimci kalite uygulamalarını oluşturmanıza yardımcı olur. Kestirimci Kalite Uygulamaları ile aynı bakım süreçlerinde olduğu gibi, Kalite ile ilgili oluşabilecek problemleri, veri kalıplarındaki trendler ile analiz ederek kalite kaynaklı üretimdeki plansız duruş sürelerini minimize eder, fire-hurda-tekrar işleme maliyetlerini azaltır.
Kestirimci Analitiğin bir diğer kullanım alanı da Siber Güvenlik. Gün geçtikçe daha fazla şirket, IT güvenlik stratejilerine kestirimci analitiği dahil ediyor. Kestirimci analitik, normal sistem davranışına uymayan anormallikleri bularak, saldırı girişimlerini ve diğer siber suç türlerini çok hızlı bir şekilde ortaya çıkarmanıza yardımcı oluyor ve bunu yaparken de ağa takılıp kalan ancak tehdit olmayanlar konusunda da daha başarılı hareket ediyor (daha az “yanlış pozitif” hatası).
Kestirimci analitik, sorunları önlemeye ek olarak, satış alanında da yeni fırsatlar bulmak için bir kaynak olabilir. Elinizdeki demografik veriler veya coğrafi bölge ayrımlarını satışlarınız ile değerlendirerek tahmini satış gelirleriniz konusunda sizlere destek olabilir.
Üretim Planlama alanında da kestirimci analitik genellikle mevsimsel talebi ve gerçek zamanlı satış döngülerini değerlendirmek için kullanılır. Siparişlerin ani yükselişini kaçırmamanızı sağlamak ve satışın düşük olacağı zamanlarda yüksek depo maliyetleri ödemekten kaçınmak için, yapay zeka destekli bir plana sahip olmak isteyebilirsiniz.
Öngörücü Analitik Nedir?
Kestirimci analitiğin temeli üzerine inşa edilen Öngörücü (Prescriptive) Analitik, size sadece ne bekleyeceğinizi söylemekle kalmaz, aynı zamanda ne yapmanız gerektiğini de önerir. Kestirimci modelleri Neural Network Makine Öğrenmesi modeli ile birleştirerek, belirli bir sorunu çözmenize ve analitik modelde ortaya çıkan zorlukların üstesinden gelmenize yardımcı olacak olası eylem planlarını “belirler”.
Öngörücü analitik sistemleri, öngörülerini oluştururken iş kurallarını ve yapılandırılmış, yapılandırılmamış veya farklı kaynaklardan gelen karmaşık verileri değerlendirmeye almakla kalmaz, Ayrıca bu analitik modeli yapay zeka odaklı algoritmalar ile sürekli olarak akan verileri modeline ekler ve analiz eder. Bu da Öngörücü analitik sistemlerinin oluşan büyük veriyi (big data) değerlendirerek, anlamlı kalıpları bulmalarını ve muhtemel sonuçları tahmin etmelerini sağlar. Sistem, başkalarının başarılarından ve başarısızlıklarından inanılmaz bir hızda öğrenir ve bu içgörüleri kullanıcılara aktararak, en karlı ve başarılı kararları alma noktasında efektif bir karar destek sistemi olarak hareket eder.
Öngörücü Analitik için Gerçek Dünya Senaryoları
Gartner’a göre, öngörücü analitik yazılımı pazarı birçok sektörde hızla büyüyor – 2022’ye kadar 1,88 milyar dolar değerinde olmasını bekliyorlar. Ürün tasarımı ve üretim sektöründe faaliyet gösteren şirketler, Endüstriyel Nesnelerin İnterneti (IIoT) uygulamaları ile makine, ekipman ve varlıklarını izliyor ve operasyonel verimliliği artıracak içgörüler elde etmek için kullanılabilecek değerli verileri topluyorlar.
Kestirimci ve Öngörücü Analitik: Başarı için Bir Kombinasyon
Kestirimci Analitik uygulamaları, size ve ekibinize olası çözümleri belirleme sorumluluğunu bırakırken, kuruluşunuzun nereye gittiğine dair veriye dayalı bir resim sunar. Bir sonraki seviye olan öngörücü analitik uygulamaları ise, süreçlerde izlenecek yöntemler konusunda şirketinizi yönlendirerek eylemleri otomatikleştirir. İşletmenizin ihtiyaçları ile doğru orantılı olarak her iki analiz türünü de kullanabilirsiniz.
Örneğin, malzemelerin siparişini vermek gibi basit eylemleri tetiklemek için analitik platformları kullanın, ancak üst düzey strateji ile ilgili tetikleme kullanmayın. Burada şirketiniz için önemli olan neye ulaşmanız gerektiğini belirlemek ve daha sonra bunu yapmanıza yardımcı olacak teknolojiyi seçmektir, önce teknolojiyi seçip sonrasında nereye ulaşmak istediğiniz değil.
Dijital Dönüşüm projeleriniz ve yol haritanızı birlikte oluşturmak isterseniz, SahaDX ekibi ile sizlere bu hizmeti sunabilir, projenizde başarının yol haritasını birlikte ortaya çıkartabiliriz.
Hakan Mete
SahaDX Kurucu Ortağı Hakan Mete’nin izniyle Akıllı Fabrikalar’da yayınlanmıştır.
SahaDX ile alakalı daha ayrıntılı bilgi için: https://sahadx.com/
