“Amaç odaklı bir şirket olma” hedefiyle faaliyetlerini sürdüren Vodafone’un, imeceLAB ve S360 yürütücülüğünde hayata geçirdiği açık inovasyon programı ReWorld’de ön kuluçka süreci tamamlandı. Toplam 4 ülke, 10 şehir ve 19 üniversiteden 15 takım halinde 46 kişinin katıldığı ön kuluçka sürecinde takımlar, “E-atık sorununa nasıl kapsayıcı, sistematik ve döngüsel çözümler üretiriz?” sorusuna yönelik yenilikçi, teknolojik ve sürdürülebilir çözüm önerileri geliştirmek için çalıştı. Sistemsel düşünce, tasarım odaklı düşünce, döngüsellik, 5G ve IoT (Nesnelerin İnterneti), sosyal etki, gelir modeli gibi konularda eğitimlere katılan takımlar, toplam 33 saat süren 14 ayrı etkinlikte buluştu. Ön kuluçka döneminde 64 mentorla 132 görüşme gerçekleştirerek 75 saatlik danışmanlık alan takımlar, süreç boyunca yaptıkları anketlerle 2.746 kişiye ulaştı. ReWorld programı, seçici kurul ön kuluçka finaliyle belirlenen ve kuluçkaya katılmaya hak kazanan 4 takımla devam edecek.
Vodafone Türkiye İcra Kurulu Başkan Yardımcısı Hasan Süel, şunları söyledi:
“Vodafone olarak, operasyonlarımızdan kaynaklı çevresel etkimizi yarıya indirme hedefiyle çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Bu kapsamda, özellikle elektronik atıklar konusuna büyük önem veriyoruz. ReWorld programıyla, e-atık konusunda çok paydaşlı bir çözüm ortamı oluşturmak istiyoruz. Programımıza katılan gençler, yenilikçi yöntemlerle yetkinliklerini geliştirirken, e-atık sorununa çözüm aradıkları bir süreçten geçiyorlar. Programımızda başvuru, ön eleme ve ön kuluçka aşamalarını geride bıraktık. Ön kuluçka boyunca gençlerimiz ve mentorlarımız bir araya gelerek son derece verimli toplantılar gerçekleştirdiler. Sırada kuluçka sürecimiz var. ReWorld kapsamında gençlerin fikirlerini geliştirmek için destek mahiyetinde tohum yatırımı sağlamayı da hedefliyoruz. Gençlerin katılımıyla oluşan kolektif etkiye ve birlikte çözüm aramanın gücüne inanıyoruz. Vodafone olarak, e-atık yönetimini öncelikli konularımız arasında konumlandırmaya devam edeceğiz.”
6 haftalık kuluçka süreci başlıyor
ReWorld kuluçka sürecine katılmaya hak kazanan takımlar E-Cycle, E-Puan, Köstebek: Akıllı E-Atık Toplama Kutusu ve Not-a-Waste olarak açıklandı. Bu takımlar, kuluçka sürecinde Gooinn ekibinin desteğiyle girişimcilik ve iş geliştirme başta olmak üzere pek çok konuda bilgi ve deneyim kazanacak. Bugüne kadar tasarladıkları fikri bir adım öteye taşıyacak iş modeli koçluğu ve mentorluk sürecinden geçecek olan takımlar, bu 6 haftalık süreçte mentor ve koçlarla bire bir yapacakları çalışmalarla fikirlerini hayata geçirmenin yollarını arayacak. Takımlara fikirlerini geliştirmeleri için destek mahiyetinde tohum yatırımı da sağlanacak.
Takımlar, Girişimcilik Koçluğuna ek olarak, Boğaziçi Üniversitesi Yaşamboyu Eğitim Merkezi Sürdürülebilirlik Liderliği Sertifika Programı’na katılım hakkı da kazandı. Bu kapsamda, sürdürülebilirlik yönetimi ve liderliği konusunda yetkinlik geliştirecek olan takımlar, katılımcı liderlik, değişim yönetimi, belirsizlik ortamında liderlik, liderlik için iletişim teknikleri, dijitalleşme ve liderlik, sürdürülebilirlik gibi konularda Boğaziçi Üniversitesi akademisyenlerinden dersler alacaklar.
Kiralama opsiyonuyla döngüsellik
Endüstri mühendisliği lisans öğrencileri Zeynep Akkaya ve İzel Yalçın’ın oluşturduğu E-Cycle ekibi, geliştirdikleri projeyle, elektronik alet perakendecilerinin belirli elektronik aletleri bireysel ve kurumsal kişilere kiralamasını ve kişilerin elektronik atıkların toplanmasını sağlayarak döngüsel bir sistem oluşturmasını amaçlıyor. Kişilerin istedikleri elektronik aletleri belli bir süre için kiralayabilmeleri, kiralama süreci bittiğinde isterlerse satın alabilmeleri hedefleniyor. Bireylerin, e-atıklarını geri dönüşüme vermek istediklerinde, elektronik alet perakendecilerinin e-atık toplama noktası olarak belirlediği mağazalarını görebilmeleri, kendileri götüremiyorsa da belirli günlerden birini seçerek belediyelerden e-atıklarını teslim almalarını talep edebilmeleri planlanıyor.
Askıda e-atık
Çevre mühendisliği lisans öğrencisi İlayda Altınbağ, bilgisayar mühendisliği lisans öğrencisi Emre Güldan ve çevre mühendisliği lisans öğrencisi Kübra Karabal’ın oluşturduğu E-Puan ekibi, geliştirdikleri projeyle, insanların e-atık geri dönüşümünün önemi ve bu dönüşümü nasıl yapacakları konusundaki bilgi eksikliğinin teknolojiden destek alınarak giderilmesini amaçlıyor. Getirilen e-atıklarla insanların isterlerse internet, dakika, SMS almaları; isterlerse de atıklarını askıya bırakarak öğrencilerin eğitiminde ihtiyaç duyacakları elektronik araçlara fayda sağlamaları hedefleniyor.
Atık tanıma sistemi
Çevre mühendisliği lisans öğrencisi Müge Baltacı, bilgisayar mühendisliği lisans mezunu H. Furkan Vural, peyzaj mimarı Çağla Yıldız, çevre mühendisliği lisans öğrencisi Sena Bulut ve bilgisayar mühendisi Deniz Yılmaz’dan oluşan “Köstebek: Akıllı E-Atık Toplama Kutusu” ekibi, geliştirdikleri projeyle, 18 yaş ve üzeri elektronik atık sahiplerine e-atıkların geri kazanımı sürecindeki toplama faaliyetlerinde etkin rol oynama olanağı sağlamayı hedefliyor. Bu tasarım, içinde bulundurduğu atık tanıma sistemi ile e-atıkların kayıtlı olarak toplanmasını sağlıyor. Aynı zamanda bir uygulama ile entegre olarak çalışan Köstebek, e-atık sahiplerine atıkları karşılığında e-para kazanabilecekleri ve bu e-parayı harcayabilecekleri bir platform oluştururken, kişilerin e-atıkların toplanmasında oynadıkları rolü, doğaya olan katkılarını sayısal ve motive edici ögelerle kişilere sunuyor. Köstebek; e-ticaret platformları, dernekler ve kurulabilecek diğer faydalı paydaşlar ile çalışıp ödüllendirme yöntemini uygulayarak e-atık sahiplerinin bu atıklardan kurtulurken sorumlu ve bilinçli bir şekilde hareket etmesini teşvik ediyor.
Ters lojistik stratejisi
Çevre mühendisliği yüksek lisans öğrencisi Seda Karataş, çevre bilimleri yüksek lisans öğrencisi Özge Naz Pala, kentsel tasarım ve peyzaj mimari yüksek lisans öğrencisi Zeynep Arın İlhan ve şehir planlama ve şehir politikaları tasarımı yüksek lisans öğrencisi Aysel Kapsız’ın oluşturduğu “Not-a-Waste” ekibi, 1.050 kişiyle yaptıkları anket sonucunda, kamunun bilgilendirilmesine ve teşvik mekanizmasının geliştirilmesine ihtiyaç olduğunu tespit etti. Bu doğrultuda, takım geniş kitlelere ulaşmak ve katılımı artırmak için e-ticaret alanında işbirliği yapıyor. Döngüsel ekonominin ters lojistik stratejisini uygulayarak, başka bir deyişle e-ticaret siparişlerinin tesliminde e-atıkları toplayarak yılda 3.000 ton elektronik atığı geri dönüşüme kazandırmayı öngörüyor.
