Uluslararası denetim ve danışmanlık şirketi EY’nin (Ernst & Young) bu yıl 56.’sını hazırladığı Yenilenebilir Enerji Ülke Çekiciliği Endeksi’ne (RECAI) göre hidrojen ve yapay zekâ gibi teknolojik gelişmeler, COVID-19 sonrası dünyada net-sıfır hedeflerine ulaşırken kritik bir rol oynayacak. Endeks, düşük karbon dönüşümünün hız kazanması için iklim değişikliği ve yenilenebilir enerjinin küresel gündemde üst sıralarda kalması gerektiğini vurguluyor ancak şebeke stabilitesinin yenilenebilir enerjilerin daha hızlı benimsenmesi için önemli bir engel olmaya devam ettiğini belirtiyor.
2020 yılının başlarında COVID-19 salgınıyla birlikte alınan karantina önlemleri, düşük elektrik talebi, düşük işletme maliyetleri ve düzenlemelerle sağlanan şebekeye öncelikli erişim nedenleriyle enerji üretiminde yenilenebilir enerji payının birçok piyasada artmasıyla sonuçlandı. Aynı zamanda, birçok küresel liderin ekonomik iyileşme ile ilgili etkili konuşmaları yeşil büyümeye odaklanıyor ve net-sıfır hedeflerine doğru yenilenmiş bir hamleye yol açıyor.
EY Türkiye Enerji Sektör Lideri Erkan Baykuş yaptığı değerlendirmede şunları söyledi:
“Son aylarda azalan fosil yakıt tüketimi kirlilik seviyelerinde belirgin bir düşüşe neden oldu ve yeşil büyüme ile iyileşmeye daha fazla odaklanılmasına yol açtı. Dahası, dünya genelindeki ekonomiler üzerindeki etki, net-sıfıra doğru ilerlemeye hız kazandırıyor ve yatırımcılar çevresel, sosyal ve kurumsal yönetim gündemine ve yatırım portföylerindeki esnekliği sürdürmeye yeniden odaklanıyorlar. Bu, yenilenebilir enerji için muazzam bir potansiyeli vurguluyor. Şebeke stabilitesi başlıca engel olmayı sürdürürken, teknolojik yeniliklerdeki ani yükseliş bu engelin üstesinden gelmeye yardımcı olabilir.”
Yenilenebilir enerji kullanımının daha da artması beklenirken, endeks, hidrojen ve yapay zekânın şebeke stabilitesini desteklemedeki kritik rolünü inceliyor. Fazla yenilenebilir elektriği hidrojene dönüştürme becerisinin (daha büyük depolama kapasitesine sahip kimyasal batarya üretme) oyunun kurallarını değiştireceği öngörülüyor. Bu sırada, nesnelerin interneti (IoT), sensörler ve büyük veri, yapay zekâ algoritmaları, talep tahmini ve varlık yönetimi yoluyla öngörücü kabiliyetlerini geliştirerek merkezi şebekeleri dengelemeye yardımcı olabilir ve bu sayede verimliliği artırabilir.
Kilit Ülke/Pazar Sıralaması
ABD, RECAI endeksinde en üst sırada yerini koruyor. Yenilenebilir enerji sektörünün COVID-19 etkilerinden kurtarılmasını, eyalet düzeyindeki eylemler, yakın gelecekte beklenen teşvik paketleri ve Paris Anlaşması’na yeniden katılma taahhüdü ile destekledi. Küresel salgına rağmen, Çin güneş enerjisi sektöründeki hareketliliği ile endekste ikinci sıradaki yerini koruyor. 59 GW kapasiteli paneller, 2020 yılının ilk beş ayında üretildi ve bu yıl 35GW-45 GW’lik yeni güneş enerjisi kapasitesi tahminleri ile geçen yıla göre %16 artış gösterdi.
Avustralya, RECAI endeksi tarihinde en üst pozisyona ulaştı ve ilk defa üçüncü sıraya yükseldi. Bunun sebebi büyük ölçüde yatırımcıların ve geliştiricilerin Avustralya’nın yenilenebilir enerji sektöründe yenilenen büyümeyi yönlendirmesinden kaynaklanırken, pazarda da iddialı yeşil enerji ihracat planları mevcut. Politika belirsizliğine (şebeke stabilitesi ve fiyat dalgalanmalarındaki problemlere) rağmen, endeks Avustralya’nın yeşil enerji ihracatında lider olmaya hazır olabileceğini belirtiyor.
Hindistan yedinci sıradan dördüncü sıraya yükseldi. Hindistan’da kurulu güneş enerjisi kapasitesi, son birkaç yılda artarak 35GW’nin üzerine çıktı. Ülkenin ekonomik çekiciliği, düşük tarife tekliflerinin rekor kırmasına ve piyasanın kurulu yenilenebilir enerji hedefini 2022’de 172 GW’den 2030’a kadar 510GW’ye yükseltmesine neden oldu.
Altıncı sırada yer alan Almanya, açık deniz rüzgâr sektörünün yanı sıra yenilenebilir enerji kaynaklı elektroliz kullanılarak oluşturulan emisyonsuz bir alternatif yakıt olan yeşil hidrojenin geliştirilmesini desteklemek için önemli adımlar attı. Ayrıca, Almanya 2038 yılına kadar kömüre dayalı tüm üretimi sona erdirmeyi taahhüt etti.
İrlanda, Yenilenebilir Enerji Destek Planı ihalelerinin başlatılmasıyla cazibesini güçlendirdi, ancak Şili’de (11. sırada) ve Güney Kore’de (13.sırada) daha büyük ilerleme olması nedeniyle sıralamada genel olarak iki sıra aşağıya 14. sıraya düştü. Portekiz’in (22. sırada) ve Pakistan’ın (39. sırada) önemli kazanımlar sağladığı endekste Türkiye’de 34. sıradan 30. sıraya yükseldi.
“COVID-19 küresel salgınındaki iyileşme, enerji sektörüne yeşil ve sürdürülebilir bir büyüme için fırsat sunuyor” diyen EY Türkiye Enerji Sektör Lideri Erkan Baykuş şöyle konuştu: “Kısa vadede hiç şüphesiz zorluklar olacaktır, ancak yenilenebilir enerji kaynakları bu fırsatı değerlendirmek için yeterli donanıma sahip. Enerji liderleri, sektörler arasında koordineli bir çaba ile liderlik yapmalı ve sürdürülebilir bir gelecek sağlamak için teknolojik yeniliklerden yararlanmalı. “
İlk 40 sıralamanın tamamı ve dünyadaki en son yenilenebilir enerji gelişmelerinin analizi için https://www.ey.com/en_gl/recai web sitesini ziyaret edebilirsiniz.
