Dünya genelinde enerji tüketimi her geçen yıl artarken tasarruf ve verimliliğe odaklanan modeller, giderek daha fazla önem kazanıyor. Yıllardan beri özel sektör ve kamu yatırımlarında birçok ülkenin uygulamakta olduğu ESCO modeli de onlardan biri. ESCO modeli uygulamalarında ABD ve Çin’in öncü olduğunu ifade eden Entek Elektrik Genel Müdürü Bilal Tuğrul Kaya, Türkiye’nin enerji verimliliği ve yerinde enerji üretim yatırımları açısından büyük bir potansiyel taşıdığının altını çiziyor.
Küresel iklim değişikliğine karşı, artan enerji tüketimi nedeniyle karbondioksit emisyonlarının giderilmesi tüm dünyanın en önemli gündem maddesi. Bu çabada da enerji verimliliği artarak odakta olmaya devam ediyor. ESCO (Energy Service Company – Enerji Hizmet Şirketi) modelleri de son yıllarda öne çıkan performans odaklı bir enerji yatırımı çözümü. Bugün dünya enerji verimliliği yatırımlarının yüzde 15’ine varan bir dilimi ESCO modelleri ile gerçekleştiriliyor ve bu dilim her geçen gün büyüyor. Dünya pazarında, ESCO modeli ile yatırımlarda Çin, ABD ve AB ülkeleri başı çekiyor.
Türkiye’de enerji verimliliği ve yerinde enerji üretimi yatırımlarını ESCO modeli üzerinden artırmayı hedeflediklerini söyleyen Entek Elektrik Genel Müdürü Bilal Tuğrul Kaya, enerji verimliliği ve yerinde enerji üretimi yatırımlarını Performansa Dayalı Sözleşmeler ile hayata geçirdiklerini ve Türkiye’nin enerji verimliliği yatırımları alanında büyük bir potansiyele sahip olduğunu belirtiyor.
“Dünyadaki gelişmeleri yakından takip ediyoruz”
Dünyadaki gelişmeleri ve Türkiye’deki örnekleri yakından takip ettiklerini belirten Kaya, tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de geleceğin enerji yatırım modelinin ESCO olacağının altını çizdi. Türkiye’deki kullanımı her geçen gün artan bu modelin daha temiz ve yaşanabilir bir çevre bırakılmasına yardımcı olduğunu vurgulayan Kaya, şöyle konuştu: “İşletmelerin enerji giderlerinde değişen oranlarda tasarruf etmesini sağlayan model sayesinde, elektrik veya ısı fark etmeksizin tüm enerji tiplerinde elde edilen tasarruf, projeyi finanse ediyor. Enspire olarak projelerin tüm finansmanını sağladığımız bu sistemle ülkemizdeki işletmeler kendi kaynaklarını kullanmaksızın yatırımlarını hayata geçirebilecekler. Böylece dünya enerji trendlerinden daha çok pay alacağımızı öngörüyoruz.”
“Performansa Dayalı Sözleşmeler Türkiye’de hala yeterince bilinmiyor”
Performansa Dayalı Sözleşmeler Türkiye’de yeterince bilinmediği için büyük boşluklar olduğunu söyleyen Kaya, “Türkiye’de şirketler Performansa Dayalı Sözleşmeler’e çok aşina değiller. Bu sözleşmeler sayesinde nasıl kazanımlar elde edeceklerini zaman içinde görmeye başladılar. Performansa Dayalı Sözleşmeler, enerji giderlerinde elde edilen tasarrufları kullanarak, tasarımdan finansmana, devreye alma ve işletmeye kadar tek sözleşmeyle tüm süreci yöneterek, işletmelere tasarruflarını garanti altına alma ve risklerden ziyade performansa odaklanma imkânı sağlıyor” diye konuştu.
Devlet desteklerinin etkisi çok büyük
Tüm dünyada olduğu gibi, Türkiye’de de enerji verimliliği ve yerinde enerji üretimi yatırımlarında devlet desteklerinin etkisinin çok büyük olduğunu belirten Kaya; “Enerji gündemini teşvikler belirliyor. Bugün belirlenen teknolojilere; son yıllarda verimli ısıtma konusunda, tasarım giderlerinden başlayan, yatırım giderlerine kadar hibeler dahil teşviklerle Energiewende adını verdikleri büyük bir dönüşümü yönetebiliyorlar” dedi.
Türkiye’deki işletmelerin yüzde 95’inden fazlasını KOBİ’lerin oluşturduğunu kaydeden Kaya, sözlerini şöyle tamamladı: “KOBİ’lere sunduğumuz enerji çözümleri, elde edecekleri tasarrufla kendini ödeyen yatırımlar sayesinde, kendi finansmanlarını işlerini büyütmeye ayırabiliyorlar. Böylece rakip firmaların önüne geçmelerini sağlayarak büyümelerine katkı sağlıyoruz. İşletmelere, kestirimci bakım yaklaşımımız ve performansı kesintisiz izleyecek altyapımızla karlı bir gelecek vadediyoruz. Ayrıca çözümlerimizle enerji verimliliği ve yerinde enerji üretim projeleriyle karbon salınımında azalma ve sürdürülebilirliğe katkı sağlayarak daha yeşil bir dünya için çalışıyoruz.”