Akıllı Fabrikalar Kurucusu Resul Ekin TAZEGÜL Cevaplıyor: Akıllı Fabrikalar Dijital Olgunluk İndeksi Nedir? Nelere Dikkat Edilerek Yapılır? Hangi Adımlar İzlenir?
Akıllı Fabrikalar Dijital Olgunluk İndeksi sadece aslında bir soru cevap metoduyla yapılmıyor. Biz burada saha gezisini temele koyuyoruz. Çünkü aynı departmandaki iki kişiye dahi sorsak iki farklı cevap alabiliyoruz aynı konuda. Bu yüzden öncelikle bir saha gezisi yaparak sizin mevcut durumunuzu gözlemlemeyi amaçlıyoruz. Ardından toplam 214 adet soruyu sizlerin yöneticilerine yönetiyoruz. Bu 214 sarıda aslında 3 farklı açıdan sizin firmanızı değerlendirmeye ve hedeflerini belirlemeye çalışıyoruz.
Nedir bu 3 eksen? Birincisi yalın üretim, yalın üretimde toplam 14 farklı açıda sizin mevcut durumlarınızı belirliyoruz. Bu 14 açıyı sayacak olursak, liderlik kültür, 5s, değer akışı, kurulum setup azaltma, toplam üretken bakım çekme sistemleri, üretim, bilgi akışı tesisi, yerleşimi, standart iş, tasarım, muhasebe, tedarik zinciri ve sürekli iyileştirme olarak söyleyebiliriz. Bu 14 eksende sizin mevcut durumunuzu belirledikten sonra bu sefer dijital olgunluk anlamında 8 eksende neredesiniz diye bakıyoruz. Bu 8 eksende ise ürün, ürün ve servisler, üretim ve süreçler, teknoloji ve entegrasyon veri edinim ve yönetimi, tedarik zinciri ve paydaşlar, güvenlik ve erişim, strateji ve organizasyon ve kültür alanlarında sizin mevcut durumunuz nedir? Kısa, orta ve uzun vadede hedefleriniz nedir, nereye varmak istiyorsunuz ve neleri başarmak istiyorsunuz? Buna bakıyoruz. Son eksenimize gelecek olursak da burada da endüstri 4.0’ın temel teknolojileri diyebileceğimiz 9 teknoloji için sizin mevcut durumunuzun nedir ve 4 teknoloji üzerinde ihtiyaçlarınız nedir? Bunu belirlemeye çalışıyoruz. Tabii ki az önce saydığım 8 eksenli bölümde dijital olgunluk bölümünde de sizin teknolojilerine bakıyoruz. Fakat orada biraz da endüstri 3.0 diyebileceğimiz otomasyonla beraber ortaya çıkmış teknolojilerden bahsediyoruz.
Endüstri 4.0 teknolojileri noktasında oysa biraz daha uç teknolojilerden bahsediyoruz. Nedir bu 9 teknoloji? Otonom robotlar, simülasyon ki günümüzde artık dijital ikiz de diyebiliriz buna. Sisteme entegrasyon ki burada yatay ve dikey olarak ikiye ayırabiliriz. Nesnelerin interneti, siber güvenlik, bulut bilişim, eklemeli üretim, artırılmış gerçeklik ve büyük veri. Bunlardan 4 tanesinde -ki bu 4 tanesinde otonom robotlar, büyük veri artırılmış gerçeklik, eklemeli üretim noktalarında sizin ihtiyaçlarınıza da bakıyoruz diğer eksenler için ise sizin mevcut durumlarına bakıyoruz. Burada aklınıza hemen şu gelebilir, öncelikle iyi güzel de bugün farklı teknolojilerden bahsediyoruz. En basitinden yapay zeka ya da blockchain konularında neden bizi değerlendirmiyorsunuz diye, aslında bu konulara da farklı eksenler içerisinde tabii ki yer veriyoruz.
Fakat bugün yapay zeka konusuna baktığımızda hiper otomasyon diyebileceğimiz yapay zekada gerçekten değerlendirebileceğimiz noktaya gelmiş değiliz. Keza blockchain teknolojilerinde her ne kadar bugün para olarak kullanabiliyor olsak ya da NFT şeklinde kullanabiliyor olsak da üretim içerisinde sınırlarını belirleyebildiğimizi söyleyemeyiz. Gerçekten bunun sınırı budur ve siz de bu sınır içerisinde şu noktadasınız demek çok zor. Bu 4 teknoloji değişse sizin gerçekten mevcut durumunuzun ne olduğu ya da ihtiyacınızın ne olduğu önemli oluyor. Diyelim ki özerk robotlar noktasında otonom robotlar konusunda. Eğer sürekli olarak yeni bir ürün üretiyorsunuz evet, ihtiyacınız var, fakat aynı üründen milyonlarca yönetiyorsanız eklemeli üretim ihtiyacınız olduğunu söyleyemeyiz. Keza eklemeli üretim konusunda da her seferinde yeni bir ürün tasarımı yapıyorsanız ve çok az sayıda ama çok esnek ürün üretiyorsanız bu sefer de otonom robotlara ihtiyacımız olmadığını söyleyebiliyoruz. Diğer eksenlere baktığımızda evet bir ihtiyaç belirlemiyoruz. Çünkü sizin mevcut durumunuz ne kadar iyiyse şirketinize o kadar değer kazanabiliyor.
Mesela simülasyon konusunda diyelim ki IoT teknolojileriyle nesnelerin interneti teknolojileriyle beraber bir çalışma yaptıysanız ve artık simülasyon dan dijital ikize geçtiğinizi söyleyebiliyorsak, o noktada gerçekten edindiğiniz faydanın artık bir sınırı yok. Siz ne kadar iyiyseniz şirketinize o kadar iyi fayda sağlayabiliyorsunuz. Üretim çizelgelerinin daha iyi planlayabiliyorsunuz. Keza üretim planlarını da aynı şekilde daha iyi yapabiliyorsunuz. Ortaya çıkmamış problemlerle ilgili kestirimci analizler yapabiliyorsunuz gibi gibi. O yüzden biz bu 9 teknolojisinin sadece dördünde sizin ihtiyaçlarınızı ama hepsinde mevcut durumunuzu da belirleyip buna uygun olarak ne yaparsanız size ne faydası olur? Neden yatırım yapmalısınız ı da size söylemeye çalışıyoruz?
